Mensen met paarden weten dat het orenspel van paarden ontzettend belangrijk is voor de communicatie onderling, maar ook om ons te vertellen hoe ze zich voelen. We kennen de strak naar voren gerichte oren als er iets spannends te zien is en de plat in de nek gelegde oren als er iets niet naar zijn zin is of als hij een soortgenoot wil wegjagen. De tijdens het werk vaak ontspannen opzij staande, bijna wat hangende oren kennen we ook wel. Onzekerheid kun je zien aan het beurtelings naar voren en achter bewegen van ieder oor apart.
Maar hoe goed kan een paard eigenlijk horen?
Door de trechtervorm van de oren wordt geluid goed opgevangen en de geluidsgolven worden versterkt.
Een paard hoort dan ook een heel stuk beter dan de mens. Volgens sommige deskundigen wel 20 x beter! Daardoor gebeurt het vaak dat paarden schrikken van een geluid dat wij niet eens horen. Paarden kunnen elkaar horen op een afstand van 4,5 km!
Elk oor kan 180° draaien. De beide oren kunnen ook elk in een andere richting gedraaid worden, los van elkaar, zo kan het paard zich tegelijkertijd op verschillende geluidsbronnen concentreren.
Als prooidier moet het paard goed horen wanneer er eventueel gevaar op hem afkomt. Ritselende bladeren, een krakende tak, … het kan een hongerig roofdier zijn… Hij moet dit geluid perfect kunnen lokaliseren. Ook een onweer of een storm hoort een paard al van verre aankomen.
Het paard heeft een selectief gehoor. Bij paarden is hun gehoor vooral op gevaar afgestemd: ritselen van struikgewas, rollende steentjes, krakende takken, het kunnen hongerige roofdieren zijn… Dit verklaart het onrustige gedrag van sommige paarden bij winderig en stormachtig weer. Er komen dan zoveel geluiden binnen op hetzelfde moment, waardoor het moeilijker is te selecteren. Het is dan dus moeilijker om “gevaar” op tijd te horen, dus schakelen sommige paarden hun “vluchtmodus” in. Vele ruiters ervaren tijdens het rijden/trainen van hun paard op een winderige dag, dat hun paard inderdaad wat gespannen is.
Paarden kunnen gemakkelijk verschillende geluiden van elkaar onderscheiden, zoals de stem van hun eigenaar uit alle andere stemmen, of het geluid van een bepaalde deur die open gaat. Mijn paard kent het geluid van mijn auto en die hoort ze al van verre aankomen.
Harde geluiden, zoals radio's en schreeuwende mensen zijn voor paarden niet fijn. Ook sissende geluiden zijn vervelend, omdat deze geluiden versterkt worden in zijn oor. Dat is meteen ook de reden dat veel paarden bang zijn van vliegensprays of de waterslang.
Sommige paarden krijgen een oornetje op als ze op wedstrijd gaan om het geluid van de omgeving wat te dempen.
Sommige paardenrassen zijn onder andere te herkennen aan de vorm van hun oren, zoals de Marwari, zie bovenstaande foto.
